Uluslararası Ticaret ve Doğrudan Yabancı Yatırımlar Ekonomik Büyümeyi Nasıl Etkiliyor? MİKTA Ülkeleri Analizi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.12600066Anahtar Kelimeler:
Uluslararası Ticaret, Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Ekonomik BüyümeÖzet
Bu çalışmada MİKTA (Meksika, Endonezya, Güney Kore, Türkiye ve Avustralya) ülkelerinde uluslararası ticaret ve doğrudan yabancı yatırımların, ülkelerin ekonomik büyümeleri üzerindeki etkileri incelenmiştir. Uluslararası ticaret değişkenini temsilen ülkelerin ticari dışa açıklık oranları kullanılmıştır. Çalışmada 1974-2022 yılları verileriyle, değişkenler arasındaki eşbütünleşme ilişkisinin varlığı tespit edilmeye çalışılmıştır. İlk olarak değişkenlerin birim kök testi yapılmış ve tüm değişkenlerin birinci farklarında durağan hale geldikleri görülmüştür. Sonraki aşama da değişkenlerin eşbütünleşme ilişkisinin varlığı Pedroni ve Kao testleri yardımıyla incelenmiş ve değişkenlerin uzun dönemde eşbütünleşik bir şekilde hareket ettikler tespit edilmiştir. Son olarak ise, uluslararası ticaretin ve doğrudan yabancı yatırımlar ile ekonomik büyüme üzerindeki ilişkinin yönünü tespit etmek amacıyla DOLS katsayı tahmincisinden faydalanılmıştır. DOLS analizleri sonucunda ise, ticari açıklık oranında meydana gelen bir birimlik artış, ekonomik büyümeyi 0.14 birim artırdığı görülürken, doğrudan yabancı yatırımlarda meydana gelen bir birimlik artış ise, ekonomik büyümeyi 0.15 birim artırdığı sonucuna ulaşılmıştır.
Referanslar
KAYNAKÇA
Adhikary, B. K. (2011). FDI, trade openness, capital formation, and economic growth in Bangladesh: a linkage analysis. International Journal of Business and Management, 6(1), 16.
Ağır, H., & Rutbil, M. (2019). Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Maliye Araştırmaları Dergisi, 5(3), 287-299.
Çeştepe, H., Yıldırım, E., & Bayar, M. (2013). Doğrudan Yabancı Yatırım, Ekonomik Büyüme ve Dış Ticaret: Toda-Yamamoto Yaklaşımıyla Türkiye’den Nedensellik Kanıtlar. Akdeniz İİBF Dergisi, 13(27), 1-37.
Eren, M.V. & A. Ergin-Ünal (2019), “Ticari Dışa Açıklık ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Analizi: Türkiye Örneği”, Sosyoekonomi, Vol. 27(39), 81-93
Güven, E. T. A. (2021). İhracata Dayalı Büyüme Modeli: Türkiye Örneği (1980-2020). Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 63-70.
Hye, Q. M. A., Wizarat, S., & Lau, W. Y. (2016). The impact of trade openness on economic growth in China: An empirical analysis. The Journal of Asian Finance, Economics and Business, 3(3), 27-37.
Karaca, T., Güney, N., & Hopoğlu, S. (2022). Ticari Dışa Açıklık-Doğrudan Yabancı Yatırımlar-Ekonomik Büyüme İlişkisi: BRICS-T Ülkeleri Örneği. Bingöl Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 109-146.
Öncü E. & Çelik, Ş. (2018). Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: BRICT Ülkeleri Panel Nedensellik Analizi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 403-414.
Özcan, C. C., Özmen, İ., & Özcan, G. (2018). Ticari Dışa Açıklığın Ekonomik Büyüme’ye Etkisi: Yükselen Piyasa Ekonomileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(40), 60-73.
Özmerdivanlı, A., & Akgün, E. (2024). Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: G20 Ülkelerinde Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 15(41), 41-57.
Rakshit, B. (2022). Dynamics Between Trade Openness, FDI and Economic Growth: Evidence From An Emerging Economy. Journal of International Trade Law and Policy, 21(1), 16-41.
Recepoğlu, M., Doğanay, M. A., & Değer, M. K. (2021). Doğrudan Yabancı Yatırımlar, İhracat ve Ekonomik Büyüme Arası İlişkiler: BRICS-T Ülkeleri Üzerine Bootstrap Panel Nedensellik Analizi (1992-2018). TESAM Akademi Dergisi, 8(1), 71-92.
Sağdıç, E. N., Yıldız, F., & Sayın, H. H. (2020). Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Vergi Gelirleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Kırılgan Beşli Ülkeler Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(28), 680-699.
Sakyi,D., Richmond C. & Eric E. O. O. (2015). Foreign Direct Investment, Trade Openness and Economic Growth in Ghana: An Empirical Investigation, Journal of African Business, 16:1-2, 1-15
Şahbaz, A. & Ceylan, A. (2024). Gaziantep University Journal of Social Sciences, 23(2) 667-683.
Topallı, N. (2015). Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Ekonomik Büyüme ve Yüksek Teknoloji İhracatı Arasında Bir Nedensellik İlişkisi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(1), 277-285.
Türedi, S., & Berber, M. (2015). Finansal Kalkınma, Ticari Açıklık ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir Analiz. Erciyes Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi(35), 301-316.
Ülker, B. (2023), Ekonomik Büyüme, Turizm ve Ticari Açıklık İlişkisi: Türkiye Örneği, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25/1, s. 254-270.
Yapraklı, Y. D. D. S. (2011). Ticari ve Finansal Dışa Açıklık İle Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Istanbul University Econometrics and Statistics E-Journal(5), 67-89.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Sosyal Bilimler Akademik Gelişim Dergisi (SOBAG)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
